H Σχολή Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης και η Περιφερειακή Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αν. Μακεδονίας-Θράκης έχουν αναπτύξει από καιρό μια εποικοδομητική συνεργασία, με σκοπό τη συγκέντρωση υλικού και την ανάπτυξη παιδαγωγικών μεθόδων για τη διδασκαλία του μαθήματος της Τοπικής Ιστορίας στα σχολεία της Α/μιας και Β/μιας Εκπαίδευσης. Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας συγκροτήθηκαν κατ’ αρχάς μια Οργανωτική και εν συνεχεία μια Επιστημονική Επιτροπή, αρμοδιότητα της οποίας ήταν η δημιουργία ηλεκτρονικού τόμου με θέμα την Τοπική Ιστορία της Θράκης. Για το σκοπό αυτό απεστάλη σε όλα τα μέλη ΔΕΠ του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, στην εκπαιδευτική κοινότητα της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και σε άλλους φορείς πρόσκληση για την υποβολή επιστημονικών εργασιών. Υποβλήθηκε μεγάλος αριθμός εργασιών από τις οποίες τελικά επελέγησαν προς δημοσίευση 18, που καλύπτουν σημαντικό εύρος της τοπικής Ιστορίας.

Ο εν λόγω Τόμος βέβαια δεν αποτελεί διδακτικό εγχειρίδιο. Περιλαμβάνει τις εργασίες επιστημόνων από διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα, καθώς η προσέγγιση της Ιστορίας γίνεται με έναν ολιστικό τρόπο, που διαφέρει σημαντικά από τους τυπικούς ορισμούς της επιστήμης αυτής. Διακρίνονται ως εκ τούτου σε πέντε επιμέρους ενότητες:

Η πρώτη ενότητα περιλαμβάνει εργασίες ιστορικού χαρακτήρα. Με βάση τις πηγές καταγράφονται σημαντικές όψεις της τοπικής ιστορίας, μέσα από αρχαία κείμενα, επιγραφές, κ.λπ.

Στη δεύτερη ενότητα («Λογοτεχνία - Φιλολογία») μελετώνται οι λογοτεχνικές και φιλολογικές αναφορές συγγραφέων της αρχαιότητας για τη Θράκη.

Η τρίτη ενότητα περιλαμβάνει άρθρα από την οπτική γωνία της Λαογραφίας, της Εθνογραφίας και της Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, με σκοπό να σκιαγραφήσει μερικές ερευνητικές διαδρομές για τον πληθυσμό της Θράκης και να καταγράψει στοιχεία από τον λαϊκό πολιτισμό της περιοχής

Στην τέταρτη ενότητα παρουσιάζεται μια δημογραφική προσέγγιση του πληθυσμού της Θράκης κατά τις αρχές του 20ού αιώνα, όταν τα δραματικά γεγονότα της εποχής προκάλεσαν τεράστιες αλλαγές στην πληθυσμιακή της σύνθεση.

Στην τελευταία ενότητα με τίτλο «Δόμηση – Μνημεία» περιλαμβάνονται δύο εργασίες: η πρώτη αφορά στη δομική τέχνη ως κύριο συστατικό της τεχνολογικής συνιστώσας της πολιτισμικής κληρονομιάς της Θράκης και η δεύτερη σε δύο σημαντικότατα μοναστήρια της περιοχής της Ξάνθης.

Είναι προφανές ότι με τον τόμο αυτόν δεν επιχειρείται η πλήρης καταγραφή της ιστορίας της περιοχής. Αυτό ήταν άλλωστε αδύνατον, λόγω του τεράστιου πλούτου των ιστορικών και ανθρωπολογικών δεδομένων. Αντιθέτως, μέσω αυτών των εργασιών ευελπιστούμε ότι θα συμβάλουμε στην ενημέρωση των εκπαιδευτικών ή όσων ασχολούνται με τη Θράκη, όσον αφορά μερικούς σημαντικούς τομείς της επιστήμης, τόσο στο γνωστικό όσο και στο ερευνητικό πεδίο.

Στο επόμενο στάδιο της συνεργασίας των δύο φορέων, αρμόδιοι (ειδικοί) επί των παιδαγωγικών και της διδακτικής συνάδελφοι θα αναλάβουν να μυήσουν τους αποδέκτες αυτού του Τόμου (και άλλων σχετικών κειμένων φυσικά) στα μυστικά της επιστήμης τους. Κατ’ αυτόν τον τρόπο ελπίζουμε ότι ο Τόμος θα καταστεί γονιμοποιητικός παράγοντας για περαιτέρω έρευνα και τελικά θα συμβάλει στη σύνδεση του Πανεπιστημίου μας με την τοπική κοινωνία.